ساختار سیستم چیلر و داکت اسپلیت
برای درک بهتر تفاوت ها و مقایسه داکت اسپلیت با چیلر لازم است که در ابتدا با ساختار و عملکرد این دو تجهیز بیشتر آشنا شویم. چیلر: چیلر تراکمی دستگاهی است که از کمپرسور، مبدل های حرارتی به نام اواپراتور و کندانسور و یک شیر انبساط تشکیل شده است که گاز مبرد در مدار آن جریان یافته و طی یک سیکل تبرید (به صورت مداوم)، موجب سرمایش آب خنک کننده میشود. آب پس از سرد شدن در چیلر یا مینی چیلر با پمپ به کویل سرمایشی دستگاه هایی دیگر در داخل ساختمان مانند فن کویل یا هواساز پمپاژ می گردد. در بعضی موارد نیز چیلر به جای سرد کردن آب، مبرد را از طریق لوله کشی به هواساز ارسال کرده و مستقیما هوا را خنک می کند که در این صورت به این سیستم هواساز با کویل DX یا انبساط مستقیم گفته میشود. بنابراین چیلرها معمولاً به سه روش سرمایش مورد نیاز ساختمان را تأمین می‌کنند:
- همراه با فن کویل ها
- همراه با هواساز
- به شکل پکیج یونیت (یا روف تاپ پکیج) با کویل DX (در چیلر های هوایی یا مینی چیلرها)
آب سرد منتقل شده از چیلر یا مینی چیلر در کویل فن کویل ها یا هواساز جریان یافته و با چرخش فن، هوای محیط را از روی کویل های سرمایش عبور داده و دمای هوا را کاهش می دهد. داکت اسپلیت: داکت اسپلیت از دو بخش خارجی و داخلی تشکیل شده است. به یونیت خارجی کندانسینگ یونیت نیز گفته میشود. این قسمت دارای کمپرسور و کندانسور است. کندانسور یا پنل بیرونی توسط لوله کشی به اواپراتور (یونیت داخلی) که معمولاً در بالای سقف کاذب قرار گرفته ارتباط دارد و ماده مبرد طی فرآیند گرماگیر در اواپراتور عمل سرمایش هوای محیط را انجام می‌دهد. یعنی مبرد که دمای آن کاهش پیدا کرده وارد کویل اواپراتور شده و هوای داخل از روی کویل سرمایش توسط فن دمیده میشود و به این ترتیب ماده مبرد گرما را به خود جذب کرده و باعث خنک شدن هوای محیط میشود. بنابراین اولین تفاوت چیلر یا حتی مینی چیلر با داکت اسپلیت در ساختار و اجزای تشکیل دهنده آنها است. داکت اسپلیت ها یا اسپلیت های کانالی در ظرفیت ۱۸۰۰۰، ۲۴۰۰۰، ۳۰۰۰۰، ۳۶۰۰۰، ۴۲۰۰۰، ۴۸۰۰۰ و ۶۰۰۰۰ (BTU) به صورت تک فاز یا برق ۳ فاز درابعاد مختلف تولید وعرضه می گردند. تفاوت در استقلال واحد ها: به طور کلی سیستم چیلر در ساختمان ها به صورت مرکزی و برای کل ساختمان تعبیه می‌گردد، ولی در صورت استفاده از داکت اسپلیت، در هر واحد به صورت مستقل یک یا حتی دو دستگاه ( بر اساس متراژ سطح زیربنا و کاربری آن واحد) نصب می‌گردد. به همین دلیل در صورت خرابی چیلر مرکزی کل واحد ها با مشکل مواجه خواهند شد اما در داکت اسپلیت ها اینگونه نیست. البته اگر برای هر واحد از مینی چیلر مجزا استفاده گردد موضوع استقلال هر واحد از نظر تأمین سرمایش نیز لحاظ خواهد گردید. تفاوت در کنترل دمای محیط: در سیستم چیلر با استفاده از ترموستات و تنظیم دمای فرمان عملکرد هر فن کویل، میتوان دمای هر اتاق یا هر سالن را به مقدار دلخواه تنظیم نمود، ولی در داکت اسپلیت امکان تنظیم دمای هر اتاق به سادگی و بدون نصب موتور دمپر هوا در مسیر کانال هوادهی آن وجود ندارد.
نحوه ی گرمایش محیط توسط داکت اسپلیت و سیستم چیلر مرکزی
همان گونه که ذکر گردید چیلر های تراکمی یا مینی چیلرها صرفاً به منظور سرمایش محیط و همراه با فن کویل ها و هواساز استفاده می‌شوند و کاربرد گرمایشی ندارند. اما در داکت اسپلیت ها عملکرد گرمایشی به وسیله کویل حاوی آب گرم (علاوه بر کویل مخصوص مبرد) که در یونیت داخلی (اواپراتور) موجود است انجام میشود. در هواساز هم یک کویل جداگانه برای آب گرم وجود دارد( که آب گرم مورد نیاز آن از موتورخانه مرکزی ساختمان تامین می شود). در هر دو سیستم، آب توسط یک منبع حرارتی گازسوز مانند بویلر یا پکیج گازسوز گرم شده و به کویل های این دستگاه ها ارسال میشود و فن هوادهی با چرخش جریان هوا، دمای هوای محیط را افزایش می‌دهد. و در نهایت توسط دمپر ها این هوا کنترل میشود که باید از جنس دمپر ها اطمینان داشته باشیم شرکت تهویه اوج تولید کننده انواع دمپر برای کنترل هوا میباشد که میتوانید برای خرید اینترنتی دمپر هوا در این سایت اقدام نمایید
سیستم های مکمل مورد نیاز داکت اسپلیت و چیلر
همانطور که گفتیم هم در داکت اسپلیت ها و هم فن کویل ها آب گرم کویل ها برای گرمایش محیط توسط آبگرم موتورخانه یا پکیج تأمین میشود. در فن کویل ها نیازی به کویل آبگرم مجزا نیست و اگر در لوله ورودی فن کویل ها آب سرد جاری باشد میتوان از آنها سرمایش گرفت و اگر در لوله ورودی آنها آب گرم جریان یابد از آنها گرمایش گرفته میشود ولی در سیستم داکت اسپلیت اگر بخواهیم از گرمایش به (شیوه آبگرم) استفاده کنیم حتما باید به داکت اسپلیت یک کویل مخصوص آبگرم اضافه گردد.
مقایسه داکت اسپلیت با چیلر در امکان رطوبت زدایی و فیلتراسیون هوا
یک تفاوت دیگر داکت اسپلیت با چیلر در قابلیت آنها برای افزودن یا کاستن از میزان رطوبت هوای ورودی به ساختمان است. داکت اسپلیت فقط در حالت سرمایشی (در فصل تابستان)، باعث کاهش رطوبت هوای فضای مورد نظر می‌گردد و در فصل زمستان قابلیت افزایش رطوبت هوا را ندارد. ولی در سیستم چیلر به شرط اتصال آن به دستگاه هواساز و یا در حالتی که به صورت پکیج یونیت استفاده میشود، میتوان در هواساز آن تجهیزات رطوبت زنی و رطوبت گیری را افزود و به دقت مقدار رطوبت هوا را هم در تابستان و هم در فصل زمستان به میزان دلخواه تنظیم نمود. از طرف دیگر اواپراتور (یونیت داخلی) داکت اسپلیت نسبت به هواساز ابعاد کوچکتری داشته و چون در بالای سقف کاذب نصب میشود با محدودیت افزودن فیلترها در آن مواجه هستیم. در این صورت تنها می توان فیلترهای فلزی (به شکل دو یا سه لایه) در آن تعبیه نمود تا ذرات درشت گرد و غبار وارد یونیت داخلی داکت اسپلیت نشود. ولی در دستگاه هواساز، انواع و اقسام فیلترها (هر نوع فیلتری و متناسب با نیاز) را میتوان در مسیر عبور هوا اضافه کرد و با فیلترهای هپا و اولپا به راندمان بسیار بالایی از درصد پاکیزگی هوا رسید.
مقایسه قیمت چیلر و داکت اسپلیت
قیمت تمام شده چیلر و داکت اسپلیت یکی از عوامل بسیار مهم در مقایسه آنها است که تأثیر بسیاری در نظر مهندسین و کارفرمایان در زمان تصمیم گیری و طراحی پروژه خواهد داشت. البته با توجه به تنوع برند های موجود در بازار قیمت های برآورد به صورت میانگین خواهد بود و لازم به ذکر است در برآورد قیمت تمام شده داکت اسپلیت ها هزینه های اجرا، کانال کشی و لوله ها و برای برآورد تقریبی ظرفیت و قیمت چیلرها، قیمت فن کویل های مورد نیاز (در ظرفیت های مشابه) در نظر گرفته میشود. پس از برآورد میتوان گفت، قیمت تمام شده چیلر مرکزی به همراه فن کویل ها برای ساختمان ها تا تعداد ۲۰ واحد تقریباً برابر با قیمت داکت اسپلیت بوده و برای تعداد واحدهای بیشتر قیمت سیستم چیلر مرکزی و فن کویل سقفی معمولاً از قیمت داکت اسپلیت کمتر است. اما در صورت انتخاب مینی چیلر همراه با فن کویل برای ساختمانهای کمتر از ۲۰ واحد، هزینه اولیه خرید، تجهیز و نصب حدوداً ۱.۵ تا ۲ برابر استفاده از داکت اسپلیت در ظرفیت مشابه خواهد بود.
مقایسه مصرف برق داکت اسپلیت و سیستم چیلر مرکزی
در مورد مقایسه مصرف برق داکت اسپلیت با سیستم چیلر مرکزی هم میتوان به این موضوع اشاره کرد که با وجود استقلال هر واحد در مصرف برق در حالت استفاده از داکت اسپلیت، باید اذعان نمود که کمپرسورهای چیلر که مهمترین اجزاء مصرف کننده برق در سیستم تهویه مطبوع هستند معمولاً در حالت فول لوود کار نمی‌کنند و به همین دلیل هزینه مصرف برق سیستم چیلر مرکزی ساختمان که بر تعداد واحدها تقسیم می‌گردد نهایتاً حدود ۳۰ درصد کمتر از مجموع هزینه مصرف برق تمامی داکت اسپلیت های نصب شده در واحدهای ساختمان میباشد!
تفاوت چیلر و داکت اسپلیت در میزان صدای تولیدی
با توجه به اینکه داکت اسپلیت ها از فن قوی تری جهت توزیع هوا در کانال کشی بالای سقف کاذب در هر واحد استفاده می‌کنند، میزان صدای تولید در آنها به مراتب بیشتر از فن کویل ها (خصوصاً نوع سقفی توکار) خواهد بود. لازم به ذکر است که یونیت خارجی داکت اسپلیت و چیلر در شرایط یکسان و در صورت نصب در پشت بام صدای تولیدی قابل توجهی نخواهد داشت. در خاتمه بطور خلاصه میتوان گفت در صورتی که ساختمان شما دارای تعداد واحد های کمتر از ۲۲ واحد و با متراژ های کمتر از ۱۲۰ متر مربع (مسکونی یا اداری) باشد، اقتصادی ترین و راحت ترین سیستم سرمایشی برای ساختمان های مدرن (با وجود صدای پنل داخلی) استفاده از داکت اسپلیت مستقل برای هر واحد به همراه کویل آبگرم و پکیج گرمایشی دیواری مربوطه میباشد. ضمناً در صورت انتخاب سیستم داکت اسپلیت برای ساختمان خود، چنانچه متراژ هر واحد بیشتر از ۱۲۰ متر مربع باشد هم به لحاظ تأثیر در کاهش ظرفیت و صدای هر دستگاه داکت اسپلیت و هم استقلال و غیر همزمانی استفاده از دستگاه در بخش سالن و نشیمن با بخش اتاق خواب ها در هر واحد، بهتر است برای هر واحد بزرگ از ۲ دستگاه داکت اسپلیت با ظرفیت کمتر (یک دستگاه برای سالن و نشیمن و یک دستگاه برای اتاق خواب ها) استفاده نمائید.
بدون دیدگاه